Kapı eşik etkisi; Odaya girdiğimizde neden ne yapacağımızı unutuyoruz? – Son dakika bilim teknoloji haberleri

Bunun nedeni muhtemelen yorgunluktur. Ancak bilim insanları, kapıdan içeri girmenin bile bu tür unutkanlığa neden olabileceğini söylüyor.

“Eşik etkisi” olarak adlandırılan bu duruma göre, sınırı geçerken yakın zamana kadar önemli olan şeyler unutulabiliyor.

Turkish Independent’ın haberine göre, 2011 yılında yapılan bir çalışmada bu teoriyi test eden bilim insanları, katılımcılara nesneler vererek bunları sanal veya gerçek ortamlara yanlarında taşımalarını söyledi. Katılımcıların, odada yürürken değil, bir kapıdan geçerken ne yapacaklarını unutma olasılıklarının daha yüksek olduğu ortaya çıktı.

KAPIDAN GEÇMEK UNUTMAYA NEDEN OLUR

Araştırmacılar bu durumun beynin anıları bölme ve saklama şeklinden kaynaklandığını ileri sürüyor. Temelde beyin, anıları devam eden olaylar yerine parçalar halinde kaydeder.

Bilim insanları, bir sınırı aşmanın beynin o alandaki olay modelini güncellemesine neden olduğunu ve daha önceki olaylarla ilişkili nesnelerin unutulmasına neden olduğunu söylüyor. Kısacası; Mutfaktan bir şey alma düşüncesi oturma odasında yaşanan olayla ilişkilendirilir ancak mutfağa ulaştığında bağlantı kesilir.

Makalenin yazarlarından biri olan Gabriel Radvansky o dönemde şöyle demişti: “Bir kapıya girmek veya kapıdan çıkmak, faaliyet bölümlerini ayıran ve zihinde saklayan bir ‘olay sınırı’ görevi görür.”

Farklı bir odada gerçekleşen bir kararı veya etkinliği hatırlamak zor bir şeydir çünkü bunlar bölümlere ayrılmıştır.

Bazı çalışmalarda gerçek bir kapıdan geçmeden bunu hayal etmenin bile unutulmaya yol açabileceği gözlemlenmiştir. Son yıllarda yapılan çalışmalar kapı eşik etkisinin başka faktörlere de bağlı olduğunu göstermiştir.

2021’de yapılan bir araştırmaya katılanlar, sanal gerçeklik gözlükleriyle gerçek dışı odalarda gezindiler. Katılımcılardan masalardaki maddeleri ezberlemeleri ve başka bir masaya geçmeleri istendi. Bazı masalar, otomatik sanal kapılarla erişilen diğer odalarda bulunuyordu.

Bu deneyde araştırmacılar, kapıların hafıza üzerinde hiçbir etkisinin olmadığını gözlemlediler. Ancak aynı görev daha sonra sayım sırasında tekrarlandı. Bu deneyde sayıları sayarak hafızalarını test eden katılımcılar daha fazla nesneyi unuttu.

Bilim insanları buradaki etkiyi, sanal ortamdaki odaların aslında aynı olması nedeniyle kapıdan geçmekten ziyade bağlamın değişmesine bağlıyor.

Psikolog Tom Stafford da eşik etkisinin fiziksel ve zihinsel ortamdaki değişikliklerden kaynaklandığını belirtiyor.

Örneğin evden çıkarken anahtarlarınızı almak için yatak odanıza girdiğinizi hayal edin. Stafford, anahtarları alma düşüncesinin “evden çıkmak”, “işe gitmek” ve “kovulmamak” gibi daha büyük planların parçası olduğunu söylüyor.

Bu adımların her birinin dikkat gerektirdiğini belirten Stafford, bunu bir hokkabazın tabak döndürmesine benzetiyor. Bir daireden veya odadan diğerine geçerken, yatak odasına girerken anahtarı unutabilirsiniz, bu da size daha büyük bir planın parçası olan diğer görevleri hatırlatabilir.

Stafford, “Kapıdan kapıya etkisi, fiziksel ve zihinsel ortamı değiştirdiğimizde, farklı bir odaya taşındığımızda ve farklı şeyler düşündüğümüzde ortaya çıkıyor” diye ekliyor.

Aceleyle düşünülen hedef, muhtemelen çevirmeye çalıştığımız birçok tabaktan sadece biri, bağlam değiştiğinde unutuluyor.